Straszą, żądlą... i ratują świat – osy jakich nie znacie!

2023-08-19 19:32:37(ost. akt: 2023-08-19 20:15:16)
Z bliska osy prezentują się iście zjawiskowo, ale i niepokojąco...

Z bliska osy prezentują się iście zjawiskowo, ale i niepokojąco...

Autor zdjęcia: Freepik

Osy są prawdopodobnie najbardziej znane z zakłócania letnich pikników, ale w rzeczywistości to bardzo ważny regulator ekosystemu. Bo czy wiedzieliście, że bez os świat mógłby zostać opanowany przez pająki i owady!? Każdego lata osy w naszym kraju chwytają kilka milionów kg żyjątek uznawanych za szkodniki. Jakie są jeszcze inne zalety owianych złą sławą os?

Dlaczego osy żądlą?


Osy nie są z natury złośliwe, choć mogą wydawać się agresywne w pewnych sytuacjach. Zachowanie os jest zwykle wynikiem obrony własnej kolonii lub siebie. Przede wszystkim osy używają swoich jadowitych żądeł, aby ujarzmić zdobycz. Czasami żądlą człowieka, ponieważ postrzegają nas jako prawdopodobne zagrożenie, nawet jeśli tak naprawdę go nie stwarzamy.


Co istotne, zachowania os można przewidzieć i dowiedzieć się, kiedy po prostu lepiej nie wchodzić im w drogę. Należy także pamiętać, że istnieje wiele różnych gatunków os, i zachowania mogą się różnić. Niektóre osy są bardziej agresywne niż inne i naprawdę niebezpieczne, ale większość z tych błonkoskrzydłych unika z nami konfliktów, chyba że czują się zagrożone. Warto zaznaczyć, że wiele gatunków os umiera na zimę, a tylko nowe zapłodnione samice przetrwają i założą nowe gniazda wiosną. Oznacza to, że osy zwykle nie stanowią problemu w okresie zimowym. Aby unikać konfliktów z osami, ważne jest, aby zachować ostrożność, zwłaszcza w okresach, gdy osy są aktywne, na przykład latem. Należy unikać wchodzenia w bezpośrednią bliskość ich gniazd, nie denerwować ich i niezbyt agresywnie reagować na ich obecność. Warto również chronić jedzenie na zewnątrz, aby uniknąć przyciągania uwagi os.

osa

Czy osy umierają po użądleniu?


W przeciwieństwie do pszczół miodnych, żądląc nas, osy nie umierają. Pszczoły miodne tracą życie, ponieważ ich żądła mają zestaw maleńkich kolców, które wbijają się w skórę, a że te pożyteczne owady mają również słabe przyczepy w odwłoku, więc gdy wyciągają żądło, te pozostaje przyczepione do miejsca użądlenia i de facto odrywa cały układ mięśniowy pszczoły. Brutalne prawda? Osy z kolei mają gładkie żądła, które owad może łatwo wyciągnąć ze skóry - z wyjątkiem kilku groźnych gatunków z Ameryki Południowej – i potrafią żądlić wielokrotnie. Co istotne, jeżeli skończy im się jad, są w stanie wyprodukować go więcej.


Ale to wszystko jeżeli chodzi o straszenie osami. Gdy przyjrzeć się im bliżej, okazuje się, że tak naprawdę mają więcej zalet, niż minusów, z czego niektóre są bardzo przydatne nawet dla nas i naszego otoczenia.

Jakie są zalety os?


Zapylacze roślin || Osy są istotnymi zapylaczami, podobnie jak pszczoły. Podczas zbierania nektaru przemieszczają się między kwiatami, przenosząc pyłek i pomagając roślinom w procesie zapylania. To zapylanie jest kluczowe dla wielu roślin, w tym wielu gatunków warzyw i owoców, które stanowią część naszej codziennej diety. Bez os, wiele roślin nie mogłoby wydać owoców i nasze zapasy żywności byłyby znacznie uboższe.

Kontrola populacji szkodników || Osy są drapieżnikami i polują na różne szkodliwe owady, takie jak muchy, komary i karaluchy. Dzięki temu pomagają w naturalnej kontroli populacji tych szkodników. Ograniczają tym samym plagę owadów, które mogłyby zagrażać naszym roślinom uprawnym i wpływać na jakość plonów. Warto docenić.

osy

Rozkładanie martwych organizmów || Osy pełnią również istotną rolę w ekosystemie, pomagając w procesie rozkładania martwych organizmów. Ich larwy są wszystkożernymi padlinożercami, co oznacza, że mogą skonsumować martwe owady, ptaki, a nawet małe kręgowce. Dzięki temu pomagają utrzymywać równowagę w środowisku, usuwając martwe organizmy, które mogłyby przyciągnąć choroby lub stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzi i zwierząt.

Utrzymywanie równowagi ekologicznej || Osom pomagają utrzymywać równowagę w ekosystemie poprzez regulowanie populacji różnych gatunków, zarówno roślin jak i zwierząt. Kontrolując populacje szkodników, pomagają chronić rośliny i inne organizmy przed nadmiernym wpływem tych szkodników. Ich obecność jest kluczowa dla zdrowego funkcjonowania ekosystemów.

Pomoc w badaniach naukowych || Osy są również ważnym obiektem badań naukowych. Dzięki nim naukowcy mogą zgłębiać tajemnice zachowań społecznych, ekologii i ewolucji. Poznanie tych aspektów może przyczynić się do naszej ogólnej wiedzy na temat funkcjonowania przyrody i pomóc w ochronie innych gatunków.

Jak więc widać, owiane złą sławą osy są znacznie bardziej pożyteczne niż powszechnie sądzimy. Pełnią ważne role w zapylaniu roślin, kontrolowaniu populacji szkodników, utrzymywaniu równowagi ekologicznej oraz badaniach naukowych. Dlatego warto doceniać te owady i podejmować wysiłki w celu ochrony ich siedlisk i populacji. Okazuje się, że ochrona os – podobnie jak pszczół – jest kluczowa dla zachowania zdrowego ekosystemu i naszego własnego dobrobytu.

Maciej Chrościelewski

Wbrew powszechnemu mniemaniu, osy pełnią bardzo pożyteczną rolę w ekosystemie

2001-2024 © Gazeta Olsztyńska, Wszelkie prawa zastrzeżone, Galindia Sp. z o. o., 10-364 Olsztyn, ul. Tracka 5